― 27 апреля 2025 г.

2. Türk Dünyası Kültür Forumu Özbekistan'ın Hiva Şehrinde Düzenlendi

Türk Dünyasının kültür insanları, akademisyenleri ve sanatçıları, 2. Türk Dünyası Kültür Forumu vesilesiyle Özbekistan’da bir araya geldi. Özbekistan Kültür Bakanlığı'nın ev sahipliğinde Türk Dünyası Kültür Başkenti Hiva şehrinde düzenlenen etkinliğin açılışı Özbekistan Kültür Bakanı Ozodbek Nazarbekov, Azerbaycan Kültür Bakanı Adil Kerimli, Kırgızistan Kültür Bakan Yardımcısı Gulbara Abdykalykova, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, TÜRKPA Genel Sekreteri Mehmet Süreyya Er, Türk Kültürü ve Mirası Vakfı Başkanı Aktoty Raimkulova, Türk Akademisi Başkanı Şahin Mustafayev’in yaptığı konuşmalar ile gerçekleşti.

Genel Sekreter Sultan Raev açılış kapsamındaki konuşmasında, Türk Dünyası'nın kültürel birikiminin ve iş birliği potansiyelinin önemine dikkat çekerek, Türk kültürünün ortak miras ve geleceğimiz için evrensel bir umut kaynağı olduğunu vurguladı. Raev ayrıca, TÜRKSOY'un son dönemde gerçekleştirdiği çalışmalar hakkında bilgi vererek şunları kaydetti:

‘’Tarihi, medeniyeti ve kadim irfan birikimiyle Türk Dünyasının ilim ve kültür beşiği olan Özbekistan’da sizlerle bir arada bulunmaktan büyük bir onur ve mutluluk duyuyorum. 2023 yılında Karabağ’ın incisi Şuşa’da, Azerbaycan’ın millî lideri Haydar Aliyev’in doğumunun 100. yılına ithafen gerçekleştirdiğimiz 1. Türk Dünyası Kültür Forumu, ortak kültürümüzün gücünü ve iş birliğimizin potansiyelini bir kez daha ortaya koymuştu. Bugün, bu değerli forumun ikinci adımını Özbekistan Kültür Bakanlığı’nın ev sahipliğinde atıyor olmamız, işte bu kültürel işbirliğinin sürdürülebilirliğinin ve istikrarının en güzel göstergesidir. Bu vesileyle bu inisiyatifi başlatan Azerbaycan Kütür Bakanımız Sayın Adil Kerimliye, ev sahibimiz değerli Bakanım Sayın Ozodbek NAZARBEKOV’a ve Forumun her yıl TÜRKSOY üyesi bir ülkede düzenlenmesi kararını alan TÜRKSOY Daimi Konseyi’nin değerli üyelerine teşekkürlerimi sunuyorum. TÜRKSOY olarak 30 yılı aşkın süredir yürüttüğümüz faaliyetlerde, tüm emek verenler olarak Türk dünyasının ortak kimliğini sanatımızla, dilimizle, gelenek ve göreneklerimizle yaşatmayı en temel görevimiz bildik. Genel Sekreterliğim görevim süresince ise, geçen kısa sürede anlamlı değişikliklere imza attığımızı düşünüyorum. Bu kapsamda pek çok yeni marka etkinliğimiz oldu. Örneğin son yıllarda Türk Dünyası sineması alanında iş birliğini artırmak ve ortak kültürel kodlarımızı yansıtan film üretimlerini teşvik etmek amacıyla hayata geçirilen Korkut Ata Türk Dünyası Film Festivali’ni Bakanlıklarımızın destekleriyle başarıyla kurumsallaştırdık. Ortak yapımlarımız bu sürecin en önmeli çıktılarından biri oldu. İlk kez geçtiğimiz yıl Türkmenistan ve Özbekistan ortaklığında, gösterimini Amerika Birleşik Devletleri dahil pek çok yerde yaptığımız Mahtumkulu Firaki filmi izleyicilerle buluştu. İlk kez Türkmenistan’da bir film festivali yaptık. Şimdi Nasreddin Hoca filmimiz gün sayıyor. Yine bakanlıklarımız iş birliğinde animasyon alanında özel bir iş birliği projesinin arefesindeyiz. İkinci olarak, Türk Dünyası’nın büyük şahsiyetlerini anma ve gelecek kuşaklara tanıtma amacıyla ilan ettiğimiz anma yıllarını her geçen yıl daha geniş kapsamlı düzenliyoruz. Bu yıl Nurgiza Tilendiyev ve Bahar Vahabzade’nin bizlere bıraktığı mirası yaşatmak adına pek çok özel etkinliğimiz var. Bu kapsamda bilimsel toplantılar, konserler ve yayınlarla çok boyutlu bir kültürel hatırlatma süreci yürütüyoruz. Üçüncü olarak, bildiğiniz üzere Türk Dünyası Kültür Başkenti uygulamamız her yıl daha da kapsamlı hale geliyor. 2023 yılında Şuşa, 2024 yılında ise Anev şehirleri ev sahibi olarak çok sayıda uluslararası etkinliğe sahne oldu bir kaç hafta önce Aktau’da düzenlediğimiz 120 bin kişinin katıldığı açılış etkinlikleri ise kuşkusuz başarı çıtamızı bir adım daha yukarı taşıdı. Bu süreçte Kültür başkenti seçilen şehirlerimize daha kapsamlı katkılar sunabilen bir Teşkilat olma hedefimizi sürdürüyoruz. Dördüncü olarak, TÜRKSOY’un kurumsal kapasitesini güçlendirmek, çalışmalarımızın kalitesini artırmak adına kültür-sanat alanlarında ihtisaslaşmış profesyonel kurullar, birlikler oluşturduk. Bu kurullar aracılığıyla tiyatrodan müziğe, müzecilikten, edebiyata kadar pek çok alanda yeni projelerin, işbirliklerinin doğmasına vesile oluyoruz. Sizleri bugünkü buluşmamız vesilesiyle bu sürece katkı vermeye bir kez daha davet etmek istiyorum.’’

Forumun açılışında konuşan Sultan Raev ayrıca, Özbekistan’ın, Ali Şir Nevai’den İmam Maturidi’ye kadar nice büyük şahsiyetleriyle Türk-İslam medeniyetine öncülük etmiş bir ilim ve kültür merkezi olduğunu hatırlatarak, bu kadim mirasın geleceğe taşınmasının ortak bir sorumluluk olduğunu ifade etti.

Genel Sekreter Sultan Raev sözlerini, ünlü Kazak şair Ulugbek Esdevletov'un dizelerine atıf yaparak tamamladı:"Türkün bayrağı gökyüzünde dalgalandıkça hiçbir düşman önünde diz çökmeyiz. Biz Türkleriz, biz Türkleriz, biz Türkleriz."

-2. Türk Dünyası Kültür Forumuna Katılım Üst Seviyede Gerçekleşti

2. Türk Dünyası Kültür Forumunun açılış oturumunda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cüneyt Erenoğlu (Türkiye), Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak (Türkiye), Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Özden (Türkiye), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürü Erkin Yılmaz (Türkiye), MESAM Başkan Yardımcısı Selim Çaldıran, Temirbek Jurgenov adındaki Kazakistan Milli Sanat Akademisi Rektörü Prof. Dr. Arman Judebayev (Kazakistan), Özbekistan Alisher Navoiy Devlet Edebiyat Müzesi Direktörü Prof. Dr. Jabbor Eshonqulov (Özbekistan), Azerbaycan Mugam Merkezi Direktörü Prof. Dr. Sahib Pashazade (Azerbaycan), Kore Cumhuriyeti Avrasya Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Dr. Eunkyung Oh (Kore), Kırgızistan Manas Akademisi Başkanı Aziz Biimyrza Uulu (Kırgızistan) ve Tataristan Tatar Kültürü Toplum Fonu Direktörü Doç. Dr. Rifat Fattakhov (Rusya Federasyonu) gibi isimler yer aldı.

Forum programı çerçevesinde katılımcılar gün boyu düzenlenen oturumlarda bildirilerini sundular. Bu oturumlarda modern dünyada Türk devletlerinin kültür ve sanat alanında ortak ilkeleri, kültürel mirasın dijitalleşmesi gibi güncel konular ele alındı. Oturumlara Türk Dünyası’ndan geniş katılım gerçekleştirildi. Forum boyunca ayrıca farklı ülkelerden gelen uzmanlar tarafından ustalık sınıfları verildi, uluslararası örgütler ve üniversiteler arasında iş birliği protokolleri ve mutabakat zabıtları imzalandı.